Door Lysanne van de Kamp

Suzanne van Straaten, de oprichter van Sprinklr, is er maar eerlijk over: ‘Voordat ik Sprinklr oprichtte had ik geen grote liefde voor planten en ik wist er ook niet veel over. In 2016 luisterde ik naar een presentatie over hoe een ‘groene stad’ eruit zou kunnen zien en dat raakte me. Hoe fijn zou het zijn als onze steden vol groen staan; als we bijvoorbeeld eetbare planten zo van de gevels konden eten!? Ik ontdekte dat planten een belangrijk middel zijn om iets te doen tegen klimaatverandering en planten maken ons nog gelukkig ook.’

Hoe ontstond het idee om Sprinklr op te starten?

‘Ik dacht dat planten vooral nuttig zijn om het verlies van biodiversiteit tegen te gaan. Maar toen las ik een rapport van Greenpeace over het spuiten van gif in tuincentra. Ik had daar nog nooit bij stilgestaan, en ik vond het behoorlijk schokkend. We hebben van planten een industrie gemaakt, waarbij we planten perfectioneren om onze klanten te bedienen. Een voorbeeld: klanten willen het liefst zo vroeg mogelijk in het jaar hun planten kopen. Daarom doen we er kunstmest in, zodat het sneller groeit, in plaats van de plant gewoon de tijd te geven die het nodig heeft. Hiermee manipuleren we natuurlijke processen.

Een ander voorbeeld: klanten willen dat hun planten er perfect uitzien. Dus spuiten we er pesticiden op, zodat ze niet aangevreten worden. Dit is heel schadelijk voor insecten, en de insectenpopulatie heeft het al ontzettend zwaar. We moeten er juist alles aan doen om biodiversiteitsverlies te herstellen. Ik realiseerde me: als we onze omgeving willen vergroenen, moet dat met biologische planten. Maar… Ik vond bijna geen winkels waar je biologische planten kunt kopen. Toen ben ik zelf een online winkel begonnen.’

Wat maakt Sprinklr uniek? 

‘We proberen de industrie te veranderen door de afzet van de biologische kwekers en boeren te vergroten. Zij laten zien dat het mogelijk is om tuinplanten en bollen te telen zonder gif en kunstmest. Alle tuinplanten die we verkopen zijn dus biologisch geteeld. Concreet betekent dit dat er bij de kweek van deze planten geen pesticiden in de lucht, de bodem en het grondwater terechtkomen. Dit is een enorme winst voor iedereen.

Het gaat ons er ook om dat de consumenten leren dat het bij tuinieren niet alleen draait om wat je ziet, maar juist om het respecteren van de natuurlijke processen. Biologische planten hebben vaak sterke wortels, maar zien er boven de grond niet altijd perfect uit. Ze zijn duurder en ze bloeien vaak later. Dus ja, er zijn hindernissen, maar met de juiste intrinsieke motivatie is het zeker de moeite waard om te kiezen voor biologische planten. Wij zijn er om het zo toegankelijk mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door kennis te delen, filmpjes te maken, enzovoorts.

Wat Sprinklr verder uniek maakt, is dat winst of groei niet ons hoogste doel is. We laten onze groei bijvoorbeeld bepalen door wat we als bedrijf aankunnen. Soms zijn onze planten gewoon even niet leverbaar, omdat ze nog langer moeten groeien. Onze missie is het belangrijkst, daar doen we het voor: biodiversiteitsherstel, vergroenen, bewustwording. Verder letten we erop of iedereen in het team gelukkig is. Wordt iedereen goed betaald en beloond?’

Hoe organiseren jullie de bedrijfsvoering?

‘We werken sinds 2023 ‘steward owned’. Dat wil zeggen dat onze winst altijd onze missie moet dienen. Winst wordt dus niet geprivatiseerd, maar geherinvesteerd. Ook worden alle belangrijke beslissingen genomen door mensen die dagelijks in het bedrijf werken (zelfbestuur). Dat klinkt logisch en dat is het ook, maar het gebeurt lang niet bij alle bedrijven. Vaak is er een bestuur op afstand dat groots kan ingrijpen, zonder echt kennis van zaken te hebben. Bij Steward Ownership ga je uit van de kracht en kennis van de eigen organisatie.

De start van onze overstap naar Steward Ownership was dat we onszelf de vraag stelden: wat is voor ons genoeg? Een normaal salaris, een pensioen, enzovoorts. We wilden kunnen genieten van genoeg. Als je als ondernemer weet wanneer je tevreden bent, dan is het ook makkelijker om dat in je bedrijf te organiseren.

We zijn toen dus van een normale B.V. met verschillende aandeelhouders overgestapt op een bedrijfsvorm met maar één stemgerechtigde aandeelhouder, namelijk Stichting Sprinklr Impact. Dit betekent dat ons bedrijf écht van onszelf is – nadat we al onze aandeelhouders met cumulatief preferente aandelen terugbetaald hebben natuurlijk. We verwachten onze investeerders uiterlijk in 2029 afbetaald te hebben. Daarna ontstaat voor ons de ideale situatie. We kunnen niet meer verkocht worden én onze winst kan volledig ingezet worden voor onze missie!’

‘Steward ownership is een manier omuit het winstmaximalisatiesysteem te stappen.’