Het verzet tegen massatoerisme groeide deze zomer. Inwoners van verschillende Europese vakantiebestemmingen protesteerden massaal tegen de impact van toerisme op hun leefomgeving. De protesten schetsen een beeld dat ver afstaat van wat de UNWTO vandaag propagandeert op World Tourism Day; Tourism and Peace, toerisme als een middel voor welvaart en culturele uitwisseling tussen volkeren. Het is belangrijk dat we inzien wat toerisme daadwerkelijk inhoudt; dat het meer isdan zand, strand en plezier. Het heeft net als andere grote industrieën een negatieve impact op ons klimaat, de leefomgeving en haar inwoners.
In het gesprek over toerisme worden oplossingen helaas alleen gezocht op het niveau van bedrijfsvoering en de manier waarop we vakantie vieren; hoe run ik mijn bedrijf op een duurzame manier en hoe ben ik een betere toerist. Het debat blijft steken in symptoombestrijding. Nergens wordt het idee van verre vakanties ter discussie gesteld. Nergens wordt de onvermijdelijke vraag gesteld of wij minder op vakantie zouden moeten gaan om zo de bestemmingen en haar inwoners te behoeden voor vervuiling, overlast en gevolgen van klimaatverandering.
Nergens in het debat wordt stilgestaan bij de manier waarop wij zelf de illusie in stand houden dat geluk en ontspanning alléén in een ver buitenland te verkrijgen is. We kijken weg omdat wij onze westerse privileges niet op willen geven ten koste van ons comfort. We kijken weg van hoe het in het toerisme alleen over onze behoeften gaat, over de welverdiende vakantie waar wij recht op menen te hebben.
In het toerisme debat moeten we niet verzanden in symptoombestrijding, maar ook de vraag stellen of wij onze behoeften aan ontspanning en avontuur niet op een andere manier kunnen invullen. Door bijvoorbeeld, zoals Godfried Bomans zo mooi zegt, thuis te zijn alsof we op reis zijn. Als we kwaliteit van leven toevoegen aan ons dagelijkse bestaan, dat niet opsparen tot twee weken ultiem genieten in een ver oord, dan worden onze favoriete bestemmingen ontlast en het leven thuis een stuk waardevoller.
Een écht duurzame reis? Dat is de reis naar binnen maken en kijken hoe dat wat je ten diepste zoekt op vakantie, kunt vinden in je dagelijks leven. Als je inziet dat wat je op vakantie verlangt ook in het dagelijks leven te vinden is, dan kun je je gehechtheid aan reizen, aan dat privilege loslaten en een belangrijke bijdrage leveren aan de klimaatuitdagingen waar we op dit moment voor staan.
Wij (beleidsmakers, toeristen, bedrijven, politici) zijn allemaal onderdeel van hetzelfde systeem. We geloven allemaal in dezelfde verhalen, dat we recht hebben om te halen in een ver buitenland, dat alleen réizen ons gelukkig maakt, dat méér, luxer en verder altijd beter is. Het wordt tijd dat we het gesprek met elkaar voeren over hoe al deze niet uitgesproken overtuigingen een échte oplossing in de weg staan. Een werkelijke oplossing krijgt pas ruimte wanneer we deze onuitgesproken ideeën onderzoeken op hun juistheid. Dan komt er ruimte voor het idee dat we misschien wel moeten stoppen met onze buitenlandse reizen en dat wij op die manier “onze prijs” betalen voor de klimaatcrisis, zoals veel andere bewoners van de planeet dat gedwongen moeten doen. En dat is werkelijk Tourism and Peace
