Dit is Just Enough

Als het gaat om een toekomstbestendige leefstijl zijn er ruwweg twee stromingen met elk een eigen economische visie.

1) De ontgroei-stroming streeft naar een kleinere economie met als eenvoudig uitlegbare argument dat eindeloze economische groei niet kan op een eindige planeet.

2) De andere stroming streeft naar groene groei: een economie dat blijft groeien, maar op een duurzame manier. Deze stroming baseert zich op de hypohese van ontkoppeling.

Dat werkt als volgt: historisch gezien is economische groei altijd één op één gepaard gegaan met een groter milieu-impact. De groene-groei-stroming wil die koppeling ontkoppelen. Ze willen groei realiseren maar een lagere milieu-impact. In Trouw legden we eerder uit dat voor deze hypothese empirisch noch theoretisch bewijs is. En daar waar er sprake is van ontkoppeling, is de ontkoppeling onvoldoende om de aarde leefbaar te houden.

Topwetenschappers, onder andere in Nature, stellen dan ook dat de enige manier om de aarde leefbaar te houden een vergaande verandering van leefstijl is. Voor deze stelling stapelt het wetenschappelijk bewijs zich op.

Laten we het simpel uitleggen met enkele kerncijfers. Bij de huidige omvang van de wereldbevolking van 7,7 miljard mensen is er 1,7 hectare aarde per persoon beschikbaar. Hiervan is 1,35 hectare vruchtbaar. Tel daarbij op dat de vruchtbaarheid van de aarde rap afneemt. Zo leidt de huidige trend van klimaatverandering ertoe dat het deel aarde dat te warm is om te wonen en voedsel te verbouwen toeneemt van 0,8% in 2020 naar 19% in 2070. Als we ook ruimte willen houden voor natuurlijk schoon in chaotische wildgroei en rekening houden met bevolkingsgroei, dan kan je als vuistregel hanteren dat er 1 hectare per persoon is waarvan we kunnen leven.

Als je dit eenmaal weet dan ontstaat daar vanzelf de ethische vraag uit wat ons het recht geeft om van meer van dan 1 hectare te leven en daarmee iemand anders te dwingen om het van minder te moeten doen.

Lezen we de universele verklaring voor de rechten van de mens dan lezen we dat ieder mens gelijkwaardig is en recht heeft op een volwaardig leven. Volgens eigen berekeningen op basis van World Input Output Databases gebruiken we in Nederland gemiddeld voor onze spullen al drie hectare per persoon.

Ook hebben we onderzocht dat mensen in Niet-Westerse landen een factor 10 keer meer arbeid aan ons leveren, dan wij andersom teruggeven (zie ook deze pagina). In de regel gebeurt dat onder slechte tot zeer slechte omstandigheden. Dit leidt tot de ethische vraag wat ons het recht geeft om meer arbeid van een ander te vragen (of eisen) dan we zelf, behoudens fysieke en mentale beperkingen, kunnen leveren.

Wij vinden, in lijn met de universele verklaring voor de rechten van de mens, dat iedereen het recht heeft op een volwaardig leven. En dat we de verantwoordelijkheid hebben om de aarde leefbaar te houden. Of meer nog: ons te verwonderen over de schoonheid ervan. Daarom wordt het tijd om van 1 hectare te gaan leven. En de grenzen van anderen te accepteren.